Kunst bedrijven
Zo’n vijf jaar terug: ik stap het bedrijfsleven in en wil er alles van snappen. Van zakelijk ondernemen heb ik maar weinig kaas gegeten, dus struin ik allerlei seminars af. Die moeten me verder brengen, gegeven de lengte van mijn eigen neus. Ook wil ik me niet beperken tot waar ik kijken kan; we gaan immers samen de aarde over haar bol aaien. Voorbij de horizon, zoals die nu al zindert als een verre belofte vanuit hier bezien. En mochten we daadwerkelijk eentje tegenkomen, laat het dan zo’n keerkring zijn, een einder waar we ter plekke de rilling van krijgen. En ik wil diep gaan, zo diep dat we de kern van de aarde proeven als een samenballing waar ’t ons drieën om draait. En ik wil een organisatie om ons heen trekken, als een orgaan dat we onszelf doneren. Zoals het schip waar we jaren op woonden en voeren. Kortom: Leve het lieve leven dat we voortaan als kunstbedrijf bedrijven gaan.
Zo dacht ik: Eerst maar meer te weten komen over hoe je zoiets commercieel aanpakt. Dus ging ik hulp zoeken.
Nou zijn er instanties te over, bedrijfscoaches, seminars en webinars. Met de mooiste namen, uitgangspunten, doelstellingen en .. stokpaardjes.
En allemaal zijn ze eerst gratis. Wat? Je krijgt er meteen een leerzaam welkomstgeschenk bij. En veel nieuwsbrieven vol met tips voor succes.
Maar ga je op een aanbod in, dan kosten ze geld. Veel geld. En na een paar keer neus snuiten weet je hun adviezen al: ‘ga uit van jezelf, daag jezelf uit, kom je eigen comfortzone tegen, waar ben je bang voor?’ En als ik dan zeg dat me dat niet werkelijk bezighoudt, kijken ze me eerst argwanend aan en gaan vervolgens met hun tips de andere kant op: ‘Laat je uitdagen door de markt. Neem mij als voorbeeld, ik begon net zoals jij en nu heb ik geen tijd meer voor Jan en Alleman en verdien schatten geld. Dat kan jij ook bereiken. Doe gewoon bij mij een jaarprogramma. Dan geef ik speciaal voor jou korting, omdat jij etc… Dan ontmoet je mensen die net als jij zich op dit niveau tegenkomen’ En: ‘ik beloof om lekker streng voor je te zijn’.
Jech ..!
En als ik dan over kunst begon, ging het toch over wat de klant wil en over verkooptechniek.
En als ik vroeg om van begin af aan eens vanuit mijn kant als klant te mee te kijken, en me helpen met een commerciele opzet, werd het al gauw ingewikkeld of .. nog erger supereenvoudig. Geuren en kleuren als toiletblokjes zonder meezoeken en er dieper op in te gaan.
Kortom: Ik miste de aansluiting en viel terug op een oud gevoel dat iedereen wel kent: er alleen voor te staan. ….
En dan zij weer: ‘Zo is het, dat zeiden we immers?’
Nog meer Jech ..!
Kom ik ook zo over bij mijn eigen klanten? Ik mag toch hopen van niet! Ik vroeg het hen wel ’s. Ze keken dan wat zuinig en uitdagend vragend terug, waarschijnlijk om zo mijn eigen begeleidingswijze te spiegelen. En gelukkig lieten ze me niet lang in onzekerheid.
Inmiddels hebben Bert en ik als duo work#art i.s.m. Rietje binnen workheart Foundation, een team van vrijwillige begeleiders om ons heen een een bestuur waar je ‘U’ tegen zegt.
Toch kwam ik er die eerste jaren soms wel wat wijzer uit. Een Amerikaanse coachingsdame bijvoorbeeld zag me schrijven tijdens haar seminar en wees me erop dat ik echt een energetische leerder was. De test wees het al uit maar zij kon het bevestigen. Aanvankelijk wist ik even niet wat ik ermee aanmoest.
Dat weet ik nooit met een etiket.
Later kwam ik er achter dat het begrip energetisch leren dicht tegen ervarend leren aanligt, een term die ik zelf hanteer in mijn begeleidingspraktijk.
Ervarend leren is wat ingetogener van aard: je laat wat je doet op je inwerken en denkt er letterlijk over ’na’. De term energetisch leren brengt me actiever in mijn doen.
Het raakt ook beter de kern van hoe we de waarde van ons bedrijf in groter verband ervaren waar alles met alles samenhangt.
De urgentie om als kunstenaar bezig te zijn en binnen die alle gelaagdheden van leven voelbaar te krijgen, zodat het actief mee maken wordt.
Het verbindt raakvlakken in het contact rond de verschillen tussen mensen maar omgeeft dat in contact zijn ook. Het gaat het om een bewust ervaren en daadwerkelijke activiteit vanuit je directe impulsen. Leren en interactie gaan dieper dan bij reflection in action. Het gaat over gaandeweg ’onder’nemen en de waarde ervan onderzoeken in een markt die net als jij alsmaar in verandering is. Maar ook reageert op jouw impulsen.
Achteraf zijn we werkelijk wijs met de term en gaan we steeds meer in die richting denken.
Hoe kwam ze daar nu op? Iedereen die me een tijdje meemaakt, weet er wel van. Ik kan het heel lang tegen houden. Als ik m’n zin krijg, doe ik ’t zelfde als mijn vader ooit deed: meeschrijven, schetsen en krabbelen tijdens een college, een toespraak of een gesprek. Een haast onbedwingbare drang als ik naar iemand luister. ‘Dan hoef ik ’t niet allemaal te onthouden’ hoor ik me dan zeggen. En: ‘het geeft rust als dat zo doe’. En om dat laatste gaat het nog steeds: ik begeleid me al schrijvend en schetsend terwijl ik mezelf èn de spreker beluister. Een drang om wat er tussenbeiden speelt naar weerskanten tevoorschijn te krijgen en te kunnen verkennen. En tegelijkertijd in vrijheid het tot dan toe nog ongehoorde en onverwoordde in mezelf te kunnen beluisteren.
De onrust, de trilling van wat er in het moment gebeurt, komt in- op zichzelf staande – lijnen op papier. De lussen en krassen vertolken de inhoud en de zindering van het gesprek, maar ook wat er van buitenaf op inspeelt.
Lange tijd dacht ik dat ik een beelddenker was. En even zo vaak dat ik talig ben. Maar een mens is helemaal niks in z’n eentje. We maken onszelf via elkaar mee. We komen trillend, huiverend en zinderend uit interactie voort en in interactie tevoorschijn. ‘De wereld is klank’ een radio-programma van ooit, herinner ik me ineens.
Hoe lang is dat geleden? We luisterden er alledrie ademloos naar. De aantrekkingskracht kluisterde ons aan een magische metafysiche voorstelling van zaken. Over het universum in ons en om ons heen. We voelden dat het ‘klopt’ ofwel: overeenstemde met onze erop afgestemde ervaring. Maar tegelijkertijd konden we ‘t niet laten om regelmatig er ‘ongelooflijk’ bij te verzuchten.
Omgaan met wat er in je omgaat. Ervaren in je werking te zijn en daarin je zinnen, zin en waardering beluisteren. In je omgang met je omgeving een werking op gang brengen die zindert naar weerskanten.
Vietnam is één grote ‘markt’ waar bedrijvigheid en handel samengaan. En kunst staat er in hoog aanzien. In beide gevallen ervaren ze ‘t of hun leven ervan afhangt.
Energetisch is langzaamaan een containerbegrip aan ‘t worden waar altijd wel iets waars in ronddoolt. Net zoals het woord kunst te pas en te onpas wordt gebruikt. Daarom gebruiken we ’t woord work en art om uit het gangbare en geaccepteerde te blijven. En snuffelen we liever in een container naar wat weggeworpen wordt. Om met dat materiaal een nieuwe eigen weg zoeken.
Als mode aanslaat is iets heel erg eventjes norm. Waar je lekker in kan hangen, maar ‘t is eigenlijk geen optie. Een worsteling om eruit te blijven en ‘t niet onmiddellijk in ons op te nemen vormt het gekras en gekrabbel tussen ons in.
Kom gerust een keer naar een van de warme winter middagen in Huize Maria, waar we samen scharrelen en uitwisselen met elkaar.
