Op het nieuwe jaar .. De beste wensen .. Dank je insgelijks ..
Een welgemeende nietszeggende wens, het kan niet afstandelijker. Een handdruk, een ogenblik .. het stelt allemaal niks voor en toch .. allemachtig wat een reikwijdte kan ermee overbrugd. Gelukkig dat we iets gezamenlijks te beleven hebben. De een zal wel zien of ziet er tegenop, de ander ziet er geen gat in. Het kan allemaal in elkaars aanwezigheid gemerkt en gedeeld door heel verschillende mensen. ’t Is maar waar je je op richt. Voor de één een avontuur met een bite, voor de ander een zorgvuldig uitgedokterd plan. Wat stelt ‘t voor? We verlenen graag een karakter aan de toekomst.
Waarom zou je ‘t neutraal houden?
In Azië viert men iets later nieuwjaar dan hier (meestal de tweede nieuwe maan na de winterwende) Dit keer is dat op 28 januari.
Volgens de kalender komen we dan in het jaar 4714 terecht. Het Jaar van de Haan; de enige vogel in de twaalfjaarlijkse cyclus van de Chinese dierenriem.
Naast het karakter zijn er meer invloeden waarmee men een jaar kenmerkt. Zoals de vijf elementen: hout, vuur, aarde, metaal en aarde.
Dit jaar is vuur aan de beurt. Het Jaar van de Vurige Haan dus. Poeh!, hoor ik je denken: in dit turbulente jaar ...
In Azië identificeert men het eigen leven graag met symbolische karaktertekens. Net zoals wij dat hier wel met sterrenbeelden doen.
Nu dus de Haan. Een vogel waar wij onmiddellijk zelfingenomenheid en machogedrag aan verbinden. Zeg ’s eerlijk: Had je al iemand in gedachten?
Ikke wel .. ik moet me echt inhouden om er niet meteen een voorspellende waarde aan toe te kennen.
Natuurlijk kan je al je associaties hierop loslaten, maar met Aziatische ogen kijkt men toch anders. Het gaat om een jaartelling van al duizenden jaren lang.
Qua eigenschappen-toekenning is er wel enig verschil tussen de diverse landen. En net als hier zal ook iedereen daar het eigen leven er wel op een persoonlijke manier op instellen. Maar om toch wat algemene karaktereigenschappen op te sommen .. de Haan wordt: aards, onbevangen, kleurrijk, beschermend, nauwgezet, nuchter, organisatievermogen, huiselijk maar soms ook stug, weinig sociaal, drukdoend, opschepperig en overdreven genoemd. Maar evengoed sociaal en goedgemanierd of mededogend, wijs en dapper. Men kent ze een sterk en onafhankelijk karakter toe en noemt ze oerconservatief ..
Een complex mengsel van gevoelens en zoals gezegd per land, volk en persoon volk verschillend.
Maar over het algemeen wordt de Haan gezien als één van de meest zachtmoedige en koppige dieren in de cyclus en ..als probleemoplosser.
Verwarrend allemaal. Hoe kan je daar wijs uit worden? Niet door er zomaar mee aan de haal te gaan lijkt me. En de eigen ogen maar goed de kost geven.
In Vietnam staat de Haan voor energie. En ik denk dat men voorspoed aan de Haan toekent. Een dierbaar beestje dus.
Met hun ‘toom’ – het volkje van kippen en kuikens om hen heen – scharrelen ze overal rond. Maar ze houden zich aan het erf waar ze voer en aandacht krijgen. Op de plekken waar wij voor langere tijd deel mochten uitmaken van het dagelijks leven, viel op hoe liefderijk ze worden verzorgd (zie filmpje *) en tegelijkertijd volkomen vrij ze hun gang mogen gaan. Terwijl men bijna onwillekeurig heel zorgvuldig de stand van zaken in de gaten houdt.
Bijvoorbeeld als er broedsel op komst is. Men leeft er natuurlijk ook van.
Een haan regelt, ontregelt, wekt levendigheid op. Een haan doet al wat hem lust. Maar als de pikorde in de toom verstoord raakt en de onrust overslaat op het menselijk reilen en zeilen, is ’t onmiddellijk gedaan met de haan!
Voordat men overgaat tot de slacht, wordt er niet meer zachtzinnig met het dier omgegaan. Net of ‘ie moet beseffen dat z’n laatste uur geslagen heeft en dat moet leren accepteren. Hij dient zich over te geven aan het lot dat ‘m wacht en de eigen zin in het leven verliezen.
En dan, tijdens de zeer zorgvolle slacht, gaat dat verlies van het leven zelf, ongemerkt aan ’m voorbij.
Wonderlijk contrastrijk einde. Niet fijn om erbij te zijn. Het lucht bijna op als de klus uiteindelijk zo sympathiek is afgerond. Een rite de passage.
En overal gebeurt het nagenoeg op de zelfde manier. En voelt het lastig onthand om er contact over te maken.
Als je dat toch doet, lacht men verlegen terug. En doet het de volgende keer teruggetrokkener, of houden het gewoon uit je zicht.
Een rite de passage ook voor beide kanten dus. Juist op zo’n intens en verschillend beleefd moment, ervaar je elkaars nabijheid.
Opmerkelijk dat men precies op dat moment je gastvrij wil laten delen in het gebeurde: Je eet toch mee?
Beleefd verschil? Beleefd reageren? Iets in mij keert zich binnenste buiten. En zij voelen zich betrapt in hun openhartige omgang met het dier. Hoe ermee omgaan? Wordt het wegkijken? Afzien? Niet mee eten? Zwijgen erover? Heeft iets in dit gebeuren nog een boodschap aan elkaar?
Allemaal vragen.
Als er al een boodschap in te ontdekken is, dan een hele dubbele. Het is in ieder geval verwarring wat je deelt. Van weerskanten ook nog. Je krijgt er niet zomaar vat op of begrip voor. Hooguit verwondering. Aan weerskanten kijk je met vreemde ogen. Naar elkaar, naar jezelf en naar je eigen doen en laten.
Een doorleefd verschil voelt beter verwoord. Vorm geven aan die impact, lijkt het beste om te doen. Dus onthalen ze je zo mogelijk nog gastvrijer.
Vreemd genoeg sta ik nu vreemd van mezelf te kijken als het om kip eten gaat.
Ik ben ‘t als voedsel gaan leren waarderen in Vietnam. Terwijl ik in Nederland het zelden of nooit eet.
Ben ik overstag gegaan? Gewend geraakt? Heb ik me gewonnen gegeven? Ik kan er met een gerust hart nee op zeggen. Wat dan wel?
Ik denk een spoortje van een antwoord te pakken te hebben. Maar het wordt verder proeven, uitproberen waar dat mee te maken heeft.
Ik ben benieuwd naar dit komende jaar waarin de Haan weer zijn nek gaat strekken. Een jaar op hoge poten. Overal lijkt ‘t wel.
Wordt het kukelen, kakelen, krakelen?
Wordt ‘t erop of eronder? Kan het elegant gespeeld? Met of zonder troost van de winnaar? (zie banner) Wordt het een rite de passage?
Waar staat dat jaarkarakter voor bij mij? Hoe steek ik mijn nek uit? Waarbij, voor wat en voor wie? Hoe? De tijd zal het leren. Leert het me nu al, iedere dag.
Mussorgski – een bekende 19e eeuwse componist – schijnt eens gezegd hebben dat hij in de toekomst geloofde omdat hij er zelf in leefde.
Zo’n ambigue verhouding met wat een reikwijdte momenteel. Op: een leven als kunstwerk.
Voetnoten:
* …………….filmpje op Vimeo: Opname van work#art vorig jaar rond deze tijd. link
……………….Een buurman in het straatje van ons appartement in Saigon maakt zijn haan op.
URL’s bij de foto’s in de banner:
Links… ….URL Vimeo Hanengevecht – Een opname vorig jaar rond deze tijd. Twee hanen in het straatje van ons appartement in Saigon.
Midden….Martial art of boxing – Young boxers fresco Akrotiri Greece 1600-1500 BC. Kijk eens naar het verschil tussen beide mannen.
……………….Hoe staan ze tegenover elkaar. De jongen op links draagt sieraden. Is er een onderscheid in sociale status?
Rechts…..Martial art of boxing – 11 dec. 2016 Verhoeven troost zijn tegenstander Hari na diens opgave van de strijd. Foto Robin Utrecht / ANP.jpg ……………….Interessant is het interview met Rico naderhand in de kleedkamer.
